سیستم سرمایشی

یکی از مهمترین فاکتورهایی که در زمان ساخت هر نوع سازه ای با آن مواجه می شویم، انتخاب سیستم سرمایشی و گرمایشی مناسب است. تنوع این محصولات به قدری در بازار زیاد است که تصمیم گیری برای انتخاب بهترین مدل را با مشکل مواجه می کند.

معرفی انواع سیستم های سرمایشی

انواع سیستم های سرمایشی به دو دسته طبقه بندی می شوند. دسته اول سیستم خنک کننده اختصاصی می باشند که فقط رویکرد سرمایشی دارند؛ مثل کولر گازی (اسپلیت) و آبی. دسته دوم شامل سیستم های می شوند که رویکرد دو جانبه سرمایشی و گرمایشی دارند؛ نظیر چیلر، داکت اسپلیت، فن کویل، دستگاه GHP و VRF. در ادامه به معرفی ساختار و عملکرد آنها می پردازیم تا شما به تنها با درنظرگیری تفاوت های آنها نمونه ی مناسب خود را انتخاب کنید.

کولر آبی پوشالی و انواع آن

از کولر آبی به عنوان قدیمی ترین سیستم خنک کننده یاد می شود که در کشورهایی که از نظر آب هوایی گرم و خشک از محبوبیت برخوردار است. اصلی ترین بخش آن پمپ آب و موتور برق است  و در کنار آن تجهیزات کانال خروجی، ناودان، شناور، جعبه برق، فن و پروانه نیز در ساختار آن وجود دارد.
عملکرد نمونه های پوشالی به این صورت است که آب تامین شده از طریق پمپ ها به کمک ناودان بر روی پوشال ها ریخته می شوند و دائما آن ها را مرطوب نگه می دارند. زمانی که کولر روشن می شوند و جریان برق به پروانه ها انتقال می یابد. با چرخش فن هوا از روی پوشال ها عبور داده می شوند. در این حین هوا موجب تبخیر رطوبت پوشال ها می شوند ک برای این فرآیند نیاز به گرما دارد. کولر این گرما از هوای بیرونی دریافت می کند و بدین شکل موجب خنک شدن هوا می شود. به دلیل آنکه در این سیستم خنک کردن هوا با تبخیر آب همراه است به آن سیستم سرمایشی تهویه مطبوع تبخیری هم گفته می شود.

معرفی انواع کولر آبی

کولرهای آبی بر مبنای نیاز مشتری در انواع اندازه ها طراحی و تولید می شوند. برخی از نمونه های بزرگ برای استفاده پشت بامی و نمونه های کوچک رومیزی و پرتابل برای استفاده برای داخل منزل مناسب تر اند؛ در ادامه انواع کور آبی را معرفی کرده ایم:

کولر آبی پرتابل

این نمونه از ابعاد بزرگی برخوردار است و به همان اندازه قدرت و توان سرمایش آن نیز بالاتر است و می تواند حتی نیاز سرمایشی یک سوله چند هزار متری را تامین کند.

کولر آبی رومیزی

عملكرد آن مشابه سایر نمونه هاست با این تفاوت که از توان کمتری برخوردار است و از آن می توان برای موقعیت هایی استفاده کزد نیاز سرمایشی محدود به یک اتاق می شود.

مزایای و معایب خرید کولرگازی

کولرهای گازی مانند هر سیستم سرمایشی دیگر از مزایا و معایبی برخورداند که در ادامه  ابتدا مزایا و بعد معایب آنها را بر می شماریم.

• طراحی سیستمی ساده
• مصرف کم انرژی برق
• نصب ساده و راحت وکم هزینه
• نگهداری آسان و نیاز به تعمیر کم
• ایجاد حساسیت های تنفسی در افراد
• قیمت خرید اقتصادی به نسبت سایر نمونه ها
• قدرت خنک کنندگی کمتر نسبت به سایر نمونه ها
• نیازمندی به آب و در صورت قطعی آب از کار می افتند

سیستم تهویه ی فن کوئل

سیستم سرمایشی فن کویل از دو جز فن دمنده هوا و کویل تبادل کننده هوا تشکیل شده اند. عملکرد این دستگاه به این صورت است که آب سرد از روی کویل بگردش در می آید و جریان هوایی که که فن ایجاد کرده از روی آنها عبور می کند. در نهایت هوای عبوری سرد و خنک شده و دستگاه آن را به محیط می دهد.
سیستم فن کویل به منظور انتقال هوای سرد و گرم مجهز به دو لوله مجزا می باشند. البته نمونه های دومنظوره سرمایشی و گرمایشی آنها مجهز به 4 عدد لوله هستند.  فن کویل ها با مکش هوای بیرونی درجه حرارت اطراف را متعادل می کنند. سیستم از طریق یک سوئیچ دستی روشن و خاموش می شود.

انواع سیستم سرمایشی فن کوئل

فن کوئل کانالی

سیستم سرمایشی موجود در فن کویل های کانالی از هر نظر با نمونه سقفی توکار شباهت دارد. اما این نمونه ها در حین فعالیت صدای زیادی ایجاد می کنند؛ که باعث می شود از آنها در مکان هایی چون ساختمان های تجاری، لابی هتل ها و به طور کلی مکان هایی که سقف کاذب بلندی دارند استفاده شود.

فن کوئل زمینی

این نمونه به صورت عمودی روی زمین نصب می شود و بیشتر برای امکانی مورد استفاده قرار می گیرند که قابلیت استفاده از سقف کاذب وجود نداشته باشد. هزینه نصب آن اقتصادی است اما از معایب آن می توان به این اشاره کرد که فضای زیادی را اشغال می کند.

فن کویل دیواری

تنها تفاوت این نمونه با سایر نمونه ها در محیط نصب آن می باشد که بر روی دیوار نصب می شود. معایب آن تنها در بحث اشغال کردن فضا است.

مدل سقفی توکار

همانطور که از نام این فن کویل پیداست، محل نصب آن داخل سقف های کاذب است که اغلب از آن در مراکز اداری و پاساژ استفاده می شود. مدل سقفی توکار از نظر ظاهری نیز از رتبه بندی خوبی بهره مند اند.

سیستم فن کویل پر فشار

در این سیستم هوا با فشار زیاد وارد سیستم شده و درکنار مبرد های خنک کننده، هوای سرد شده به محیط انتقال داده می شود.

مدل کاستی 4 یا 1 طرفه

نمونه های کاستی داخل سقف کاذب نصب شده و فضای خیلی کمی را اشفال می کنند. اغلب از این نمونه برای مناطق مسکونی استفاده نمی شود.

مزایای خرید سیستم سرمایشی فن کوئل

از مهم ترین مزیت های فن کوئل می توان به طراحی ویژه آنها اشاره کرد که می توان از آنها در هر فضا با هر ظرفیت مختلفی استفاده کرد. از طرفی برای نصب آن ها نیازی به زیر سازی و کانال کشی وجود ندارد و در محیط جلوه گری زیباتری نیز دارند. این نمونه بر اساس محل نصب به عنوان مدل های زیر طبقه بندی می شود.
از جمله دیگر مزایای این فن ها این است که می توان دمای هوا در هر مکانی به صورت مجزا تنظیم کرد. اما در کنار این مزایای، معایبی چون تشکیل شبنم بر روی کویل ها در تابستان، کمبود توانایی در کنترل رطوبت هوا و مجهز نبودن به سیستم ها هواگیری تازه اشاره کرد.

سیستم سرمایشی داکت اسپلیت

این سیستم سرمایشی از دو یونیت کاملا مجزا برای گرمایش و سرمایش برخورداراند. یونیت داخلی هواساز و از طریق لوله های مسی هوا را به یونیت خارجی می سازند. اجزای سازنده هواساز آن شامل فیلتر، سینی، کویل، دینام، اپراتور و پروانه است. داکت اسپلیت مشابه فن کویل داخل سقف ساختمان به صورت توکار نصب می شود و از طریق و لوله کشی هوا را به مناطق دیگر منتقل می کند.

مزایای خرید داکت اسپیلت چیست؟

از مزیت های این سیستم که شما را به خرید این محصول وا می دارد می توان به موارد زیر اشاره کرد.

• مجهز به سیستم فیلتراسیون هوا
• امکان تنظیم جداگانه هوای هر اتاق
• توزیع یکنواخت هوای خنک یا گرم در محیط
• نصب هواساز به صورت توکار و عدم اشغال فضا
• عدم نیاز به رادیاتور، چیلر، برج خنک کننده و موتور خانه

این دستگاه در کنار مزایای زیادی که دارد؛ چند معایب نیز دارند که از جمله این موارد می توان به هزینه بالای نصب و راه اندازی این سیستم اشاره کرد. کارکرد این سیستم با آلودگی صوتی و تولید صدا همراه است. از طرفی دیگر داکت اسپلیت مجهز به سیستم کنترل زوم نیستند.

روش کار داکت اسپلیت

تهویه هوای مطلوب سرمایشی داکت مشابه کولر گازی است. به این صورت که گاز مبرد داخل کندانسور خنک شده و از مسیر لوله های مسی مرتبط با یونیت ها مبرد خنک به شیر انبساط می رود. بعد از آنجا به کویل ها رفته و از این طریق خود را به یونیت داخلی یا هواساز منتقل می شود.
این مبرد خنک شده لوله های کویل را خنک می کند. در این حالت با مورد هوای محیط به داخل یونیت و با عبور از کنار کویل سر هوا را خنک می کند. در آخر هوای خنک شده به محیط باز می گردد.
سیکل گرمایشی نیز مشابه عملکرد سرمایشی است. برای سیکل گرمایش مبرد گرم شده و به کویل های موجود درون یونیت داخلی داکت اسپیلت را گرم می کند. سپس هوا مشابه روند بالا وارد شده با عبور از کنار این کویل ها گرم می شود. هوای گرم به وسیله فن های هواساز و کانال کشی در فضا پخش می شوند.

معرفی دستگاه جدید Variable refrigerant flow

امروزه دستگاه VRF یا تغییر حجم مبرد سیستم جدید سرمایشی و گرمایشی است که در هر مکانی قابلیت نصب دارند. این سیستم از نظر ظاهری با داکت اسپیلت شباهت دارد اما عملکرد آن با کمی متفاوت است. خنک کاری در هر دو این سیستم ها از طریق جریان گاز مبرد انجام می شود. اما در سیستم وی آر اف نیازی به کانال کشی  نیست.
تجهیزات این سیستم یک عدد کندانسور یونیت خارجی و یک یا چند عدد هواساز  و کمپرسور دور متغیر است که بدون نیاز به لوله کشی بر روی دیوار و سقف نصب می شود. روش کار وی ار اف به این صورت است که مبرد خنک شده حاصل از چگالش در بونیت های خارجی به انشعاب مختلفی تقسیم می شود. سپس بعد از عبور از شیر انبساط وارد کویل های سرمایشی می شود. در این حالت با عبور هوا از این مسیر گرمای خود را از دست می دهد و هوای خنک شده را به محیط باز می گرداند.

یکی از قابلیت سیستم VRF در این است که می توان از آنها به طور همزمان برای سرمایش و گرمایش استفاده کرد. برای این منظور باید از سیستم وی آر اف 3 لوله ای یا بازیابی حرارت استفاده کرد. سیستم های هر یونیت یک شیر برق مجزا دارد که به سه لوله خط مایع، مکش و دهش انشعاب پیدا می کند. مزایای دستگاه VRF شامل موارد زیر می شود.

1. نصب سریع
2. عدم نیاز به کانال کشی بیرونی
3. امکان تنظیم دمای هر زون ساختمانی به صورت مجزا
4. قابلیت استفاده از دو حالت سیستم سرمایشی و گرمایشی

نکنه منفی که در این نمونه های جدید در نظر گرفته نشده است، مصرف بالای برق در کمپرسور این سیستم است. از طرفی دیگر این سیستم ها قابلیت نصب در ساختمان های مرتفع را ندارد. حداکثر ارتفاق بین هر دو یونیت باید 35 متر و طول لوله کشی نهایتا به 180 متر برسد. احتمال نشتی دادن سیستم نیز بالاست که در این حالت برای تعمیر آن باید متحمل هزینه زیادی شوید.

عملکرد سیستم های خنک کننده

فرآیند سرد کردن هوا کمی پیچیده تر از سیستم های گرمایشی است. چرا که در این حالات سیستم سرمایشی می بایست با صرف انرژی هوا گرم داخل ساختمان را به خارج از آن انتقال دهد. از رایج ترین مدل های سیستم های سرمایشی می توان به موتور های کمپرسور اشاره کرد.
عملکرد این سیستم را میتوان تا حدودی به یخچال تشابه کرد. به این شکل که هر دو آنها از دو جزء اصلی موتورهای کمپرسور و محلول مبرد خنک کننده ساخته شده اند. این محلول با تغییر حالت دادن خود از فرمت گاز به مایع گرما های محیط را جذب یا آزاد کنند. به همین خاطر در برخی موارد آن را به عنوان حامل گرما نیز شناخته می شناسند.
عملکرد سیستم سرمایشی به این صورت که هوای گرم را در کنار هوای گرمتر می برد. این سیستم کاملا برخلاف شرایط طبیعی و قوانین فیزیکی شیمیایی فعالیت می کنند. به همین خاطر نیاز به مصرف انرژی دارند. انرژی می تواند از طریق انرژی جریان آب یا برق و بدون نیاز به محلول های خنک کننده ها تامین می شود.

ساختار سیستم سرمایشی مطبوع تهویه

به کلیه تجهیزاتی که رطوبت، درجه حرارت و سرعت جریان هوا را در یک محیط فراهم می آورند؛ تا افراد در شرایط مطلوبی به کار یا زندگی خود بپردازند؛ دستگاه تهیه هوا می گویند. اگرچه این سیستم دچار تغییرات شده است؛ اما همچنان بر مبای وظیفه اصلی آن که تامین گرما و سرما است؛ طراحی می شوند. یک سیستم تهویه مجموعه ای از کولر، چیلر و اسپیلت است.

مقایسه انواع سیستم های سرمایشی با هم

منظور از سیستم سرمایشی سیستمی که به منظور خنک سازی هوا مورد استفاده قرار می گیرند که در انواع مدل ها طراحی می شوند. در بین این سیستم ها از کولرهای گازی تنها کاربری سرمایشی دارند اما سایر نمونه ها افزون بر قابلیت سرمایشی، قابلیت گرمایشی نیز دارند. حتی می توان سیستم اف آر وی را به طور همزمان روی دو سیستم سرمایشی و گرمایشی تنظیم کرد.
سیستم اسپلیت می توانند با فیلتر ضد آلرژی که دارد آلودگی هوای محیط را کم کند. سیستم های داکت اسپلیت با ایجاد آلودگی صوتی همراه اند در حالی است که سیستم های کولر گازی، چیلر و فن کویل بدون سر و صدا هستند.
مینی چیلر ها یک گزینه متفاوت برای استفاده در منازل مسکونی هستند. در عوض طرفیت سرمایش یک محیط اداری یا صنعتی بزرگ را ندارد. برای این منظور می توان از فن کویل های کاستی 4 طرفه یا زمینی استفاده کرد.
تفاوت دیگر انواع سیستم های سرمایشی در هزینه خرید و نصب آنها می باشد. از میان آنها کولر های گازی از هزینه کمتری برخوردار اند اما در عین حال قابلیت استفاده به عنوان سیستم گرمایشی را ندارند.

راهنمای خرید بهترین سیستم سرمایشی خانگی

در مطلب فوق به معرفی انواعی از سیستم های سرمایشی و مزایای و معایب هر یک به صورت مجزا پرداختیم. حالا می خواهیم به شما بگویم که یک سیستم سرمایشی خوب برای استفاده در مناطق مسکونی باید چه ویژگی هایی داشته باشد. برای آنکه در خریدتان دچار اشتباه نشوید نمونه ای را باید انتخاب کنید که متناسب با معیار های زیر باشد.

• نوع انرژی قابل دسترس
• متراژ منزل و تعداد زون ها
• بودجه اولیه برای خرید محصول
• مقدار متوسط رطوبت موجود در هوا
• تعداد افراد ساکن در هر واحد مسکونی
• در نظر گیری اقلیم و شرایط آب و هوایی
• هزینه های مربوط به خرید و تعمیر دستگاه
• نوعی طراحی سیستم و محل مناسب نصب آن

برای مثال سیستم GHP یک سیستم مدرن مناسب برای مصارف خانگی است. اما یک گزینه مناسب برای کشور ایران نمی باشد. چرا که به دلیل محدودیت های و تحریم دسترسی به تجهیزات این سیستم دشوار است و در صورتی که کوچکترین مشکلی برای آن پیش بیاید، ممکن است به دلیل عدم وجود قطعات مجبور شوید تا آن را دور بندازید. در نتیجه متحمل خرید یک نمونه دیگر شوید.
مینی چیلرها به وسیله یک پکیج کار می کنند و نصب راه اندازی آنها ساده است. حتی نیازی به برج های خنک کننده یا موتورخانه هم ندارند ولی اگر متراژ ساختمان از یک مقدار مشخصی بالاتر باشند این سیستم ها توان سرما سازی این سیستم را ندارند.
توصیه می شود تا برای اقدام به خرید این سیستم تهویه هوا مطبوع تمام شرایط ذکر شده را در نظر بگیرید. برای داشتن یک انتخاب سنجیده تمامی مزایا و معایب را در نظر بگیرد. در این خصوص شما می توانید از افراد متخصص در این حوزه نیز کمک بگیرید.

مزایا خرید یک سیستم تهویه ی مطلوب

سیستم سرمایشی مطبوع از مزیت هایی مطلوب و بارزی برخوردار است. که در ادامه به برخی از ویژگی های مثبت آن اشاره می کنیم.

1. آرامش و سکوت: با مدرن تر کردن سیستم سرمایشی آنها را به گونه ای طراحی کرده اند که دیگر صدای ایجاد نکند.
2. ترموستات های کنترل دمای هوشمند: این قطعه این قابلیت را دارد که بتواند دمای هوا را در یک درجه دمایی مشخص تنظیم کرد. در این حالت زمانی که دما از این مقدار بالا یا پایین برود دستگاه روشن شده  تا دوباره دما را به این مقدار مشخص برساند.
3. کاهش هزینه ها: در گذشته سیستم ها به درستی عمل نمی کردند و برق زیادی را برای فعالیت سرمایشی مصرف می کنند. ام امروزه از نظر برق به صورت A و B طبقه بندی می شوند.
4. کنترل آسایش: این دستگاه با استفاده از موتورهای با سرعت بالا و قطعاتی که دارد ایجاد کنترل دما می کند. همین امر آسایش را در محیط ایجاد می کند.
5. ایجاد جریان هوای مطلوب: این دستگاه ها هوای مطلوب محیطی برای تنفس سالم از طریق فن های دور متغیر هواساز و فن کویل فراهم می آورند.
6. طول عمر طولانی: سیستم های امروزی مثل اسپیلت و کولر گازی به نسبت نمونه های قدیمی تر عمر و دام بالاتری دارند.

سخن پایانی

شما برای هر فضای اداری، مسکونی، تجاری و… نیازمند یک سیستم تهویه هوای مطبوع سرمایشی و گرمایشی دارند. امروزه این سیستم ها در انواع متفاوتی تولید و بازار عرضه می شوند که هر یک در کنار شباهت هایی که با هم دارند ویژگی های مخصوص به خودشان را دارند که آن ها را از سایر نمونه ها متمایز می کند. شما می توانید با ورود به سایت رتوپارس از بهترین برند های این محصولات بازدید به عمل بیاورید و حتی در این زمینه از کارشناسان ما کمک بگیرید.

سوالات متداول سیستم سرمایشی

از کدام سیستم های می توان به صورت دو منظوره سرمایشی و گرمایشی استفاده کرد؟
سیستم داکت اسپلیت، VRF، فن کویل و… را می توان به دو صورت سرمایشی و گرمایشی استفاده کرد.

انواع سیستم‌های سرمایشی چه می‌باشد؟
به طور کلی انواع مختلفی از سیستم‌های سرمایشی وجود دارند که شامل سیستم‌های تهویه مطبوع مرکزی (HVAC)، سیستم‌های جذبی، سانتریفیوژال، رادیاتورها و آیس بانک، سردخانه و … می‌باشد.

کدام سیستم سرمایشی برای منزل مناسب تر است؟
سیستم سرمایشی داکت اسپلیت، کولر گازی و آبی، مینی چیلر و فن کویل های دیواری برای استفاده درساختمان های مسکونی مناسب تر اند.

مزایا و معایب استفاده از سیستم‌های سرمایشی چه می‌باشد؟
مزایا استفاده از سیستم های سرمایشی شامل ایجاد راحتی در محیط، کنترل دما و رطوبت، افزایش بهره‌وری و کیفیت هوای داخلی است. معایب ممکن شامل مصرف انرژی بالا، هزینه‌های نصب و نگهداری، تأثیرات زیست محیطی و نیاز به تخصص فنی است.