معرفی بهترین سیستم تهویه و هواساز کتابخانه
در طراحی سیستم تهویه مطبوع برای کتابخانه باید نیازهای اساسی آن مکان را درنظر گرفت، سپس اقدام به طراحی بهترین نوع سیستم تهویه و هواساز برای آن مکان نمود. به صورت کلی به دلیل اینکه کتابخانه ها دارای بخش های متنوعی مثل، سالن مطالعه، بخش تحویل کتاب و انبار کتاب می باشند باید یک سیستم تهویه و هواساز قابل تنظیم به منظور ایجاد دما و رطوبت مشخص در نظر گرفت که در ادامه مطلب به معرفی بهترین سیستم تهویه و هواساز کتابخانه به طور کامل پرداخته ایم.
میزان رطوبت و دما در ساختمانهایی نظیر کتابخانه ها در محدوده آسایش ما انسانها نیست و دلیل آن هم وجود اشیاء و کتابهایی است که نسبت به درجه حرارت و رطوبت بسیار حساس هستند که همین امر نیاز به مطالعه بیشتر میزان واکنش کتاب ها به شرایط محیطی را قابل لمس می کند.
زمانی که شما یک کتابخانه دارید در حقیقت فقط یک تعداد کتاب یا کاغذ معمولی ندارید. شما یک مجموعه کامل از آثار ادبی و تاریخی مهم را نگهداری می کنید. جدا از آن مطالبی را در دست دارید که سبب فهم هرچه بیشتر جامعه نسبت به محیط پیرامون خود و بالا رفتن میزان سواد و پیشرفت انسان می شود، پس نسبت به ایجاد محیطی مطلوب برای این آثار سهل انگاری نکنید و با طراحی بهترین سیستم تهویه و هواساز برای کتابخانه (حفظ رطوبت و دمای مناسب) خود اقدام کنید.
ما در این مقاله در قدم اول معیارهای مهم در طراحی و سپس بهترین دستگاه تهویه کتابخانه را به شما پیشنهاد می کینم.
بهتر است در کتابخانه های متوسط به دلیل اینکه از فیلترهای با بازده کم مورد استفاده قرار می گیرد، رطوبت داخل را 55 درصد و دما را 20 الی 22 درجه سانتیگراد نگه داشت. همچنین در کتابخانه های آرشیوی از فیلترهایی که بازده 85 درصدی دارند، استفاده می شود.
آلاینده های مخرب و تاثیر گذار بر انواع کتب
در ادامه چند نوع از آلاینده های مخرب که موجب آسیب رساندن به کتابهای موجود در کتابخانه می‌شوند را نام برده ایم:
- دی اکسید گوگرد
- اکسید ازت
- ازون
با این تفاصیل استفاده از تهویه مناسب برای محیطی مانند کتابخانه یک امری ضروری به نظر میرسد. در نظر داشته باشید که درجه حرارت و رطوبت نسبی در انواع کتابخانه ها باید در طول شبانه روز ثابت نگه داشته شود و نباید تغییر کند. در فصل تابستان باید مراقب تابش آفتاب بر روی اشیا بود و اثرات آن را کم کرد. در زمستان هم باید دقت کرد تا تقطیر رطوبت روی دیوارهای خارجی و حتی اجسام نزدیک به آنها صورت نگیرد.
معیارهایی که در طراحی سیستم تهویه مطبوع کتابخانه ها مورد توجه قرار میگیرند
- به دلیل اینکه کتابخانه ها دارای قسمت هایی مثل، تحویل کتب، دفتراداری، محل نگهداری کتابهای کمیاب و سالن مطالعه می باشند و همچنین بعضی از آنها اتاق هایی جهت جلسات سمعی و بصری و حتی کامپیوتر نیز دارند، باید بررسی دقیقی جهت ایجاد شرایط مطلوب صورت گیرد.
- مورد بعدی ساعت کاری کتابخانه ها می باشد که به 16 ساعت در روز می رسد و سیستم تهویه در آنها چیزی در حدود 5000 ساعت در سال کارکرد دارند. پس مهم است که از تجهیزاتی برای تهویه استفاده شود تا به تعمیر بسیار کم و طول عمری مثال زدنی را دارا باشند.
- بهتر است از سیستم تهویه تمام هوا برای کتابخانه ها استفاده کنید. زیرا بکارگیری لوله های دارای بخار یا آب سبب تاثیر منفی روی کتابهای نایاب خطی و یا نوارهای صوتی و… می شود.
- سعی کنید از فضای پشت صندلی ها در سالن های کنفرانس یا کتابخانه جهت ایجاد مسیر رفت و برگشت هوا استفاده کنید. همچنین مسیر رفت و برگشت هوا را درمحزن های نگه داری کتب هم باید رعایت کرد. توجه لازم در طراحی سیستم هواساز برای کتابخانه ها و انبارها امری ضروری است. چراکه به هیچ عنوان نباید هوا در این مکان ها ثابت بماند. بکارگیری از لوله های بخار آب توصیه نمیشود زیرا در صورت نشتی یا تشعشعات حرارتی به تمامی اشیاء داخل مخازن یا انبار آسیب وارد می شود.
- درجه حرارت مخازن نگه داری کتاب بین 13 الی 18 درجه، سالن مطالعه 20 درجه و میزان رطوبت در آنها به علت وجود کتاب 55 درصد در نظر گرفته می شود.
- اگر در کتابخانه از میکروفیلم و نوار استفاده می شود، باید مقدار رطوبت را کمتر از 35 درصد در نظر گرفت. البته اگر میزان درجه حرارت حباب خشک بیش از 18 درجه باشد، مقدار رطوبت را تا 67 درجه می توان بالا برد.
معیارهای خرید دستگاه تهویه هوا برای کتابخانه
در ادامه به معرفی معیار دستگاه‌هایی که به منظور تهویه و یا سرمایش و گرمایش بهتر محیط کتابخانه پیشنهاد میشود، پرداخته ایم:
- تا جایی که امکان دارد از آب به منظور انتقال حرارت استفاده نشود.
- طراحی به گونه ای باشد تا بتوان میزان دما و سطح رطوبت برای هر اتاق را به شکل جداگانه تنظیم نمود.
- تمامی دستگاه ها جدا از قابلیت تنظیم دما، قادر به تنظیم میزان رطوبت نیز باشند.
- با توجه به نیاز محیط از سیستم فیلتراسیون نیز بهره برده شود.
هواساز قابل اتصال به بویلر و چیلر
یکی از بهترین سیستم های تهویه کتابخانه به کارگیری هواساز قابل اتصال به بویلر یا چیلر است. در این سیستم آب بوسیله چیلر سرد و یا بوسیله بویلر گرم شده و سپس این آب گرم شده یا سرد شده با استفاده از پمپ وارد هواساز مستقر بر روی بام یا حیاط می شود. هواسازها شامل کویل هستند که به محض شروع کار فن و برخورد هوا با سطح این کویل ها گرم یا سرد شده و وارد محیط می شوند.
هواسازها دارای رطوبت زن و همچنین رطوبت زدا نیز می باشند و فیلترهای متنوعی هم داخل آنها قابل نصب هستند. هوای خارج شده از هواسازها بوسیله کانال کشی به محیط تزریق می شوند.
لازم به ذکر است که لوله های سرد و گرم درون هواساز وارد ساختمان نمیشود و در صورت بروز نشتی هیچ مشکلی بوجود نمی آید.
سیستم تهویه هوا کتابخانه GHP و VRF
از دیگر دستگاه های مناسب برای تهویه هوای کتابخانه، دستگاه VRF یا GHP می باشد. در کل توصیه ما استفاده از دستگاه GHP به نسبت VRF است. دلیل آن هم استفاده از گاز شهری برای راه اندازی دستگاه می باشد. که هزینه مصرف انرژی کمتری به نسبت VRF که با نیروی برق کار می کند دارد. مورد دیگر این توصیه پوشش دادن همه موارد فوق ذکر شده می باشد که این دستگاه تماما دارا است. دراین دستگاه از آب به هیچ وجه استفاده نمی شود و تنها گاز فریون بی خطر امکان نشت از آن را دارد و این گاز هم هیچ اثر مخربی بر کتابها و آثازر با ارزش کتابخانه نخواهد گذاشت. همچنین رطوبت یا دمای هر محیط را به شکل جداگانه می توان تنظیم نمود.
مورد آخر اینکه استفاده از این دستگاه ها به دلیل عدم قابلیت تنظیم رطوبت، نشت آب و دما به طور کل منتفی است:
- فن کویل های آبی
- ایرواشر و زنت
- داکت اسپلیت
سوالات متداول بهترین سیستم تهویه و هواساز کتابخانه
- علت استفاده از سیستم تهویه هوا در کتابخانه چیست؟
باید توجه داشته باشید که کتابها، (به ویژه کتب قدیمی) در محیطهایی با دمای مناسب سلامت خود را از دست میدهند به طور یکه امکان دارد در فضای مرطوب و یا خشک کتابها به سرعت واکنش نشان بدهند و و به مرور زمان از بین بروند؛ به همین دلیل استفاده از دستگاه تهویه هوا در کتابخانههای بزرگ بسیار توصیه میشود. - چه آلاینده هایی در ها باعث از بین رفتن کتاب میشود؟
به طور کلی آلاینده هایی همچون اکسید ازت، ازون و دی اکسید گوگرد که در هوا وجود دارند، به مرور زمان میتوانند به کتابها آسیب وارد کنند. - بهترین دستگاه برای تهویه هوای کتابخانه چه میباشد؟
مناسب ترین دستگاه تهویه هوای کتابخانه شامل دستگاه تهیه هوا GHP و دستگاه تهویه هوا VRF میباشد که در این مطلب به معرفی این دو دستگاه پرداخته ایم.
دیدگاه کاربران درباره مطلب
دیدگاهی ثبت نشده!