چیلر کمپرسور در سیستم‌های تهویه مطبوع به عنوان قلب تپنده آن‌ها عمل می‌کنند. این عنصر اساسی نقش بسیار مهمی در عملکرد بهینه و کارایی سیستم‌های تهویه مطبوع دارند. کمپرسور به عنوان قسمت اصلی و مهم‌ترین عنصر در چیلرها، عهده دار ایجاد فشار و فرایند فشرده‌سازی بخارهای خنک‌کننده است. عملکرد صحیح کمپرسور از اهمیت بسیاری برخوردار است زیرا نقصان در عملکرد آن می‌تواند منجر به مشکلات جدی در عملکرد سیستم تهویه مطبوع شود. یکی از معضلاتی که ممکن است سیستم تهویه را با مشکل مواجه کند، سوختن کمپرسور چیلر است.

از این رو در این مطلب آموزشی از روتوپارس، به بررسی تمام موارد فنی و انسانی مرتبط با علت سوختن کمپرسور چیلر می‌پردازیم تا پس از خرید چیلر، بتوانید استفاده مناسبی از آن داشته باشید.

بررسی علت های فنی سوختن کمپرسور چیلر

علل سوختن کمپرسور چیلر می‌توانند به دلایل فنی متعددی باشند. بررسی دقیق و دوره‌ای عوامل فنی مرتبط با از کار افتادن کمپرسور چیلر و اقدامات پیشگیرانه به بهبود عملکرد و افزایش عمر مفید کمپرسور کمک می‌کند. شایع‌ترین علت های سوختن کمپرسور چیلر از نقطه نظر موارد فنی عبارت اند از:

سوختن کمپرسور بر اثر برگشت تدریجی مایع به کمپرسور

ورود مایع سردسازی به کمپرسور می‌تواند باعث اختلال در عملکرد آن و در نتیجه علت خرابی کمپرسور چیلر شود. این مورد ممکن است باعث ایجاد مشکلاتی نظیر از بین رفتن روان‌کاری سیلندر و پیستون، گرم شدن بیش از حد سیلندر، رقیق شدن روغن در سیلندر و کاهش کارایی آن، اصطحاکاک شدید یاتاقان، شکستن میله‌های آلومینیومی و پیستون‌ها، افتادن خرده قطعات به اطراف پوسته کمپرسور و آسیب رسیدن به عایق سیم‌پیچ و در نهایت سوختن موتور کمپرسور شود.

کمبود روغن در کمپرسور چیلر

عدم روغن کاری مناسب یا نبود روغن در کمپرسور نیز یک علت سوختن کمپرسور چیلر محسوب می‌شود. در زمان کارکرد کمپرسور، روغن باید از میل‌لنگ خارج شده و در سراسر سیستم حرکت کند. سپس با سرعتی مشابه با آن به کمپرسور بازگردد. اما ممکن است به دلایلی نظیر سرعت پایین مبرد، گیر کردن در خط مکش یا وجود خطاهای مختلف در خط مکش، روغن به کمپرسور این اتفاق نیفتاده و عملکرد با مشکل مواجه شود.

کمبود روغن در کمپرسور چیلر

وجود آلودگی در کمپرسور

آلودگی یکی از عوامل اصلی در خرابی کمپرسور چیلر است. برای جلوگیری از این علت سوختن کمپرسور چیلر باید اطمینان حاصل شود که دو مورد حیاتی در آن وجود دارد؛ یعنی مایع سردسازی و روغن. هر نوع آلودگی دیگری به جز این دو، ممکن است باعث خرابی کمپرسور شود. آلودگی‌های متداول در کمپرسور شامل رطوبت، مواد تراکم ناپذیر، تراشه، اکسید، رسوب، ضایعات لحیم‌کاری و روغن لحیم‌کاری می‌شوند.

مشکلات در کندانسور

در تجهیزات صنعتی، کندانسور مسئول خنک کردن گاز مبرد است و این عمل با عبور گاز مبرد از لوله‌های کندانسور و تبادل حرارت با محیط اطراف انجام می‌شود. مشکلات کندانسور که ممکن است منجر به سوختن کمپرسور شوند عبارتند از کثیف شدن کندانسور که باعث کاهش تبادل حرارت و افزایش دمای گاز مبرد و در نهایت افزایش فشار در کمپرسور و سوختن آن می‌شود. همچنین، گرفتگی لوله‌های کندانسور می‌تواند منجر به عبور نامناسب گاز مبرد و افزایش فشار در کمپرسور شود. در نتیجه این مورد هم به عنوان علت سوختن کمپرسور چیلر در نظر گرفته می‌شود.

همچنین، نشت گاز مبرد می‌تواند باعث کاهش راندمان کندانسور و افزایش فشار در کمپرسور شود. نقص در فن کندانسور نیز باعث عدم گردش هوای کافی در اطراف کندانسور و افزایش دمای گاز مبرد شده که در نتیجه به افزایش فشار در کمپرسور و در نهایت سوختن آن منجر می‌شود.

مشکلات الکتریکی

مشکلات الکتریکی از جمله نوسانات برق و شوک را باید یکی از دلایل سوختن کمپرسور چیلر دانست. به این منظور استفاده از محافظ برق برای جلوگیری از نوسانات، بررسی دوره‌ای سیم‌کشی و رفع هر گونه مشکل، استفاده از رله‌های مناسب برای حفاظت در برابر بار اضافی و انجام سرویس دوره‌ای توسط متخصص ضروری است.

افزایش دمای سیم پیچ و اتصالات برق

گرمای بیش از حد یکی از بزرگترین دشمنان سیم‌پیچ کمپرسور بوده و ممکن است از ایراداتی نظیر روشن و خاموش شدن سریع، خرابی ترموستات، شارژ کم گاز و خرابی شیر انبساط به وجود آید. اصلی‌ترین عامل این مشکلات که موجب سوختن کمپرسور چیلرمی شود قطع شدن برق است. برای جلوگیری از آن می‌توان از یک ژنراتور برق پشتیبان استفاده کرد.

بررسی دلایل انسانی سوختن کمپرسور چیلر

به غیر از علت سوختن کمپرسور به دلایل فنی، خطاهای انسانی را هم نباید فراموش کرد. بهره‌برداری از کمپرسور چیلر باید مطابق با اصول و با رعایت نکات خاصی باشد تا از بروز هر گونه مشکل در این زمینه جلوگیری شود. برخی از علت های انسانی عبارت اند از:

عدم سرویس و نگهداری

عدم سرویس و نگهداری صحیح، یک علت سوختن کمپرسور چیلر در نظر گرفته می‌شود. در اثر عدم سرویس و نگهداری، مشکلاتی از قبیل موارد زیر رخ می‌دهد که خود زمینه‌ساز مسائل دیگری است:

  • کثیف شدن کندانسور که باعث کاهش تبادل حرارت و افزایش دمای گاز مبرد می‌شود.
  • گرفتگی لوله‌های کندانسور که باعث عبور نامناسب گاز مبرد و افزایش فشار در کمپرسور خواهد شد.
  • کاهش روغن کمپرسور که باعث افزایش اصطکاک قطعات و سوختن آن می‌شود.
  • بروز مشکلاتی در سیستم کنترل که باعث عدم کارکرد صحیح کمپرسور و سوختن آن می‌شود.

نصب و راه اندازی غیر اصولی

یکی از عواملی که می‌تواند منجر به سوختن کمپرسور چیلر شود، نصب و راه‌اندازی نادرست آن است. در صورتی که چیلر به‌طور غیراصولی نصب شود، مشکلاتی مانند نشت گاز مبرد، کمبود روغن در سیستم روغن کاری، مشکلات در سیستم برق و مشکلات در سیستم لوله‌کشی به وجود می‌آید. این مشکلات می‌توانند منجر به کاهش راندمان چیلر، افزایش فشار در کمپرسور، اصطکاک قطعات کمپرسور، شوک الکتریکی در کمپرسور، انسداد مسیر عبور گاز مبرد و در نتیجه سوختن کمپرسور شوند.

انتخاب کمپرسور نا مناسب برای چیلر

خرید کمپرسور نامناسب می‌تواند به بروز مشکلات زیر منجر شود:

  • در صورتی که ظرفیت کمپرسور انتخاب شده کمتر از نیاز چیلر باشد، کمپرسور باید به صورت پیوسته فعال باشد تا دمای مورد نیاز تامین شود. این امر می‌تواند باعث افزایش اصطکاک و گرم شدن بیش از حد کمپرسور و در نهایت علت سوختن کمپرسور چیلر شود.
  • اگر نوع کمپرسور انتخاب شده برای چیلر مناسب نباشد، می‌تواند به بروز مشکلاتی مانند نشت گاز مبرد، افزایش فشار در کمپرسور و در نهایت سوختن آن منجر شود.

برای جلوگیری از سوختن کمپرسور چیلر چه نکاتی را رعایت کنیم؟

پس از آشنایی با علت سوختن کمپرسور چیلر باید بدانید که با رعایت چه نکاتی می‌توان از این اتفاق جلوگیری کرد. این اقدامات را می‌توان در سه مورد مهم زیر خلاصه کرد:

بازرسی دوره ای

بازرسی دوره ای

در 98% موارد، خرابی کمپرسورها به دلیل مشکلات در بخش‌های دیگر سیستم تبرید رخ می‌دهد. با انجام بازرسی و سرویس دوره‌ای جهت نظارت بر نشانه های خرابی کمپرسور چیلر، می‌توان سریعا این مشکلات را شناسایی کرده و از افزایش هزینه‌های تعمیرات جلوگیری کرد.

تمیز کاری مرتب

انجام تمیزکاری منظم و جلوگیری از کثیف شدن بیش از حد کمپرسور مانع از خراب شدن آن به این دلایل می‌شود. کثیفی کویل کندانسور نیز می‌تواند فشار بیش از حد و خرابی کمپرسور را به همراه داشته باشد.

تهویه مناسب

در همه کمپرسورها، انرژی تلف شده باعث گرم شدن بدنه آن می‌شود و این مورد می‌تواند به علت سوختن کمپرسور چیلر تبدیل شود. برای جلوگیری از افزایش دمای کمپرسور، باید جریان هوای کافی در اطراف آن فراهم شود.

نکات مهم

  • علت سوختن کمپرسور چیلر ممکن است از دلایل فنی یا انسانی باشد.
  • سوختن کمپرسور ممکن است به دلایل فنی از قبیل برگشت مایع به کمپرسور، کمبود روغن و آلودگی رخ دهد.
  • مشکلاتی مانند کثیفی کندانسور و نقص در سیستم برق نیز می‌توانند سبب سوختن کمپرسور شوند.
  • انتخاب کمپرسور نامناسب نیز می‌تواند به سوختن کمپرسور منجر شود.