شباهت و تفاوت واسکازین با گیربکس در چیست؟

نام واسکازین نیز نامی آشنا برای عموم مردم می‌باشد که منظور از آن همان روغن گیربکس است که به زبان روسی واسکازین نام گذاری شده است، در نتیجه این سه اسم یعنی روغن گیربکس، واسکازین و روغن جعبه دنده در خصوص این محصول به کار برده می‌شوند که خاصیت روانسازی قطعات خودرو را دارا هستند. پس این سه از لحاظ اسم تفاوت دارند ولی از لحاظ کارکرد شبیه به هم عمل می‌کنند و نقش بسیار مهمی را در عملکرد خودرو دارند؛ در ادامه به بررسی تفاوت های روغن گیربکس و واسکازین پرداخته ایم.

این دو روغن با شباهت های موجود دارای تفاوت هایی در عملکردشان نیز هستند. میزان غلظت و گرانروی هریک تفاوت دارد و روغن گیربکس اتوماتیک را می‌توان برای گیربکس دستی نیز استفاده نمود ولی برای برعکس این موضوع این اقدام مناسب نمی‌باشد.

مقایسه روغن گیربکس و واسکازین

روغن گیربکس چیست؟

روغن گیربکس با نام روغن جعبه دنده نیز شناخته می‌شود و از این روغن ها که در بازار با برند های مختلف یافت می‌شوند برای روان کردن قطعات داخل خودرو مانند جعبه دنده، دیفرانسیل و جعبه فرمان استفاده می‌شود. از لحاظ عملکرد می‌توان آن را به مایع بین مفصلی بدن انسان تشبیه کرد که مانع از اصطکاک استخوان ها بر روی یکدیگر می‌شود.

وظیفه روغن گیربکس در خودرو چگونه است؟

روغن های گیربکس با خواص همچون موارد زیر می‌توانند در عملکرد جعبه دنده تاثیر گذار باشند:

  • روانکاری قطعات
  • کمک برای خنک کردن قطعات
  • خاصیت ضد سایش و خوردگی
  • کمک به افزایش سرعت و قدرت

انواع اصلی روغن گیربکس و کاربرد های آن‌ها

روغن های گیربکس با توجه به نوع گیربکس خودرو شامل دو نوع می‌شوند که ویژگی و عملکرد آن ها را توضیح خواهیم داد که به شرح زیر می‌باشد:

  1. یکی از انواع این روغن‌ها که برای روان سازی قطعات جعبه دنده دستی و دیفرانسیل استفاده می‌شوند با نام اختصاری MFT که مخفف کلمه ( Manual Transmission Fluid ) است نام گذاری شده و به معنای سیال انتقال دستی می‌باشد.
  2. نوع دیگری از روغن های گیربکس که برای خودروهایی با جعبه دنده و گیربکس اتوماتیک کاربرد دارند با نام AFT  مخفف کلمه ( Automatic Transmission Fluid ) شناخته شده و به معنای سیال گیربکس اتوماتیک می‌باشد.

اولین تفاوت روغن گیربکس و واسکازین در گرانروی آنهاست زیرا، به علت نحوه قرار گیری و جایگیری چرخ دنده ها  روغن های گیربکس اتوماتیک  میزان گرانروی کمتر داشته و رقیق تر نیز می‌باشد.

در مقابل روغن گیربکس دستی از غلظت بیشتری برخوردار بوده و دارای ترکیبات متفاوت تری است که برای دنده های دستی مناسب تر می‌باشند.

هر دو نوع گیربکس دستی و اتوماتیک از لحاظ کارکرد شبیه به یکدیگر عمل می‌کنند و با تعویض دنده، افزایش سرعت و قدرت را محیا می‌کنند. تفاوت بعدی آن‌ها در نحوه‌ی انتقال قدرت با در نظر گرفتن نوع روغن گیربکس خودرو است.

انواع روغن گیربکس

عملکرد جعبه دنده دستی با روغن گیربکس

در ماشین هایی با جعبه دنده دستی این قطعه با دو عدد شافت و میله همراه با دنده های مختلف وجود دارد. در این سیستم انتقال قدرت با تعویض دنده صورت می‌گیرد و دنده ها درگیر می‌شوند. این درگیر شدن دنده ها با حرارت و اصطکاک قطعه‌ها بر روی یکدیگر را به همراه داشته و در نتیجه آن سبب ایجاد قدرت می‌شود.

ویژگی های روغن گیربکس دستی

ویژگی های موجود در روغن گیربکس شامل:

میزان گرانروی

از مهم ترین ویژگی ها و تفاوتی که در روغن گیربکس دستی یافت می‌شود میزان گرانروی این روغن می‌باشد. این میزان گرانروی موجود در روغن گیربکس دستی از روغن موتور نیز بیشتر می‌باشد که دلیل آن نیز درگیر شدن بیشتر دنده هاست. به این خاطر باید غلظت روغن به اندازه ای باشد که نیرو و فشاری که متوجه دنده است را دفع کرده و کلیت این سیستم دنده را محافظت کند.

مقاومت در مقابل حرارت

هنگام مقایسه روغن گیربکس و واسکازین باید توجه داشته باشید که ا از ویژگی های مهم روغن گیربکس دستی نقطه جوش بالای آن است. زیرا این قطعه وظیفه دفع و انتقال قدرت را از دنده ها دارد و اگر این امر به خوبی انجام نشود خطرات جدی سلامت جعبه دنده خودرو را تهدید می‌کند.

مقاومت در مقابل حرارت روغن گیربکس و واسکازین

دوام در برابر فشار

مقاومت در برابر فشار نکته مهم دیگری است که باید در ساخت و استفاده روغن اتخاذ شود. گیربکس های جعبه دنده دستی به علت شیوه طراحی در معرض فشار و ساییدگی قرار دارند و روغن گیربکس با مقاومت و استحکام لازم باید این دنده ها را محافظت کند.

عملکرد جعبه دنده اتوماتیک

در هنگام ساخت روغن برای بهبود عملکرد خودرو، جعبه دنده اتوماتیک باید دارای مبدل گشتاور هیدرولیک و مجموعه خورشیدی با نسبت دنده های گوناگون طراحی شود؛ که موجب می‌شود جا به جایی دنده ها به صورت اتوماتیک توسط سامانه کنترل هیدرولیکی انجام شود.

دنده های موجود در گیربکس دستی با اتوماتیک با یکدیگر تفاوت دارند. دنده ها در گیربکس اتوماتیک از گیربکس دستی کوچک تر بوده و برخورد و اصطکاک قطعات در گیربکس اتوماتیک بیشتر است.

به علت تفاوت موجود در دنده های این گیربکس ها، روغن دنده ها نیز متفاوت است که در ادامه آن را ارائه می‌کنیم.

وظایف گیربکس به غیر از روانکاری و جلوگیری از ساییده شدن کارکرد مهم دیگری هست که از اهمیت بالایی برخوردار است، آن هم این است که قابلیت انتقال قدرت از پمپ روغن به کلاج را دارد. انجام این عمل کنترل کردن حرکت دنده ها در خودرو را به همراه دارد.

روغن به کار رفته در گیربکس اتوماتیک نیز باید ویژگی های زیر را در بر داشته باشد:

گرانروی یا ویسکوزیته پایین

به این صورت که میزان گرانروی در این سیستم ها باید پایین باشد زیرا همان طور که قبلا اشاره کردیم برخورد قطعات در این سیستم بیشتر بوده و باید نسبت رقیق بودن آن ها بیشتر باشد تا این روغن هیدرولیکی وظیفه روانکاری خود را بهتر انجام دهد.

تفاوت روغن گیربکس و واسکازین از نظر ویسکوزیته

پایداری دربرابر حرارت

از ویژگی های مهم در روغن گیربکس اتوماتیک می‌توان به خاصیت خنک کنندگی آن اشاره کرد که مانند مایع خنک کننده موجود در رادیاتور عمل می‌کند و گرمای حاصل از حرکت دنده ها را خنثی می‌کند و مانع این می‌شود که دنده ها در معرض گرما به کار خود ادامه دهند. به همین علت است که نقطه جوش در روغن اتوماتیک پایین تر چون به آن مکمل هایی افزوده می‌شود که سبب افزایش عمر آن می‌شود.

جلوگیری و تداوم در برابر تشکیل کف

خاصیت دیگری که در مورد روغن های گیربکس اتومات می‌توان نام برد جلوگیری از شکل گرفتن کف می‌باشد. گیربکس دستی با ایجاد کف و حباب مانع از انتقال قدرت مناسب به سیستم گیربکسی شده و از این رو روغن گیربکس دستی هم ازین قاعده مستثنی نبوده و قابلیت ضد کف را نیز دارد.

سوالات متداول تفاوت روغن گیربکس و واسکازین

تفاوت روغن گیربکس و واسکازین در چیست؟
تفاوت این دو روغن در شیوه‌ی انتقال قدرت، میزان گرانروی، رقیق بودن و غلظت می‌باشد.

به چه دلیل گرانروی در روغن اتومات کمتر است؟
به این صورت که میزان گرانروی در این سیستم ها باید پایین باشد زیرا برخورد قطعات در این سیستم بیشتر بوده و باید نسبت رقیق بودن آن ها بیشتر باشد تا این روغن هیدرولیکی وظیفه روانکاری خود را بهتر انجام دهد.

وظیفه مهم دیگر روغن گیربکس چیست؟
کارکرد مهم دیگری که از اهمیت بالایی برخوردار آن هم این است که قابلیت انتقال قدرت از پمپ روغن به کلاج را دارد. انجام این عمل کنترل کردن حرکت دنده ها در خودرو را به همراه دارد.