مفهوم مدیریت مواد غذایی، چیدمان و نگهداری آنها به یکی از مسائل اساسی در زندگی روزمره تبدیل شده است. یکی از روشهای موثر در نگهداری و مدیریت بهینه مواد غذایی، استفاده از سردخانهها است که به کاهش ضایعات و افزایش مدت زمان نگهداری مواد غذایی کمک میکند. به همین جهت قصد داریم در ادامه این مطلب از روتوپارس به بررسی چیدمان اصولی مواد غذایی در سردخانه به دلیل اهمیت آن در بهرهبرداری درست و بهینه از آنها، بپردازیم.
چیدمان مواد غذایی در سردخانه باید چگونه باشد؟
چیدمان مواد غذایی در سردخانه از اهمیت بسیاری برخوردار است؛ زیرا نه تنها به طور مستقیم بر کیفیت و سلامت مواد غذایی تأثیر میگذارد، بلکه در دسترسی آسان به مواد غذایی و کنترل کیفیت آنها نیز نقش بسزایی دارد. در این زمینه نکات و استانداردهای مهمی وجود دارد که باید حتما رعایت شوند تا بتوان بهترین بهرهوری را از سردخانهها داشت که عبارت اند از :
گردش مناسب هوا
گردش مناسب هوا در سردخانه برای حفظ کیفیت و تازگی مواد غذایی بسیار حائز اهمیت است تا از فساد مواد غذایی، جلوگیری شود. به نکات مهم زیر در چیدمان مواد غذایی در سردخانه برای حفط گردش مناسب هوا، توجه کنید:
- فاصله بین جعبهها و پالتها و جدارههای سالن نگهداری حداقل 20 سانتیمتر باشد.
- فاصله بین پالتها یا جعبه ها حداقل 10 سانتی متر باشد.
- فاصله پالتها و سقف باید به گونهای باشد که بالاترین سطح مواد غذایی پایین فن اواپراتور قرار گیرد.
- از قرار دادن مواد غذایی به طور مستقیم روی زمین خودداری کنید.این کار باعث میشود که مواد غذایی با گرد و خاک و آفات آلوده شوند.
توجه به محل قرار دادن گوشت و مواد غذایی دیگر
- گوشت، مرغ و ماهی را در پایینترین قفسههای سردخانه قرار دهید.این کار از ریختن قطرات مایع مضر احتمالی به روی سایر مواد غذایی و انتقال آلودگی (Cross-contamination) جلوگیری میکند.
- گوشت را در ظروف دربدار و یا کیسههای فریزر ضخیم قرار دهید.با انجام این کار از نشت آب گوشت و آلودگی سایر مواد غذایی جلوگیری میکنید.
- از قرار دادن گوشت خام در کنار مواد غذایی پخته شده یا آماده مصرف خودداری کنید.
- میوهها و سبزیجات را در قفسههای بالایی سردخانه قرار دهید چون گرمتر هستند. همچنین سعی کنید آنها را در ظروف مشبک یا کیسههای کاغذی بگذارید.
بر چسب زدن بر روی کالا ها و قفسه ها و ثبت تاریخ انقضا آن ها
به دلایل زیر باید حتما روی کالاها و قفسهها هنگام چیدمان محصولات غذایی در سردخانه زیر صفر و سردخانه بالای صفر برچسب زده و تاریخ انقضای محصولات را درج کنید:
- شناسایی آسان
برچسبها به شما کمک میکنند تا بدانید کدام کالاها در سردخانه موجود هستند و تاریخ انقضای آنها چه زمانی است.
- مدیریت موجودی
استفاده از برچسب روی محصولات باعث میشود تا موجودی انبار خود را به طور موثر مدیریت کرده و از کمبود یا انباشت کالاها جلوگیری کنید.
- جلوگیری از فساد
با برچسب زدن تاریخ انقضا بر روی کالاها میتوانید از مصرف مواد غذایی فاسد شده جلوگیری کنید.
ارتفاع قفسه ها از زمین
ارتفاع مناسب قفسهها از زمین در چیدمان مواد غذایی در سردخانه به عوامل مختلفی بستگی دارد:
- نوع مواد غذایی
مواد غذایی مانند میوه ها و سبزیجات که به گردش هوای بیشتری نیاز دارند، باید در قفسههای بالایی قرار داده شوند.
- نوع قفسه
قفسههای فلزی یا پلاستیکی که دارای منافذ هستند، به گردش هوای بهتر کمک میکنند.
- ظرفیت سردخانه
در سردخانههای کوچک، میتوان از قفسههای بلندتر استفاده کرد.
- دسترسی به مواد غذایی
قفسهها باید در ارتفاعی باشند که به راحتی بتوانید به مواد غذایی دسترسی داشته باشید.
به طور کلی، ارتفاع مناسب قفسهها از زمین در سردخانه بین 40 تا 45 سانتیمتر است. این ارتفاع به گردش هوای مناسب در زیر قفسهها و جلوگیری از فاسد شدن مواد غذایی کمک میکند. مهمترین نکاتی که باید هنگام انتخاب قفسههای سردخانه به خاطر داشته باشید، عبارتند از:
قدرت تحمل وزن بسیار
به طور کلی، قدرت تحمل وزن قفسهها در سردخانه بین 200 تا 600 کیلوگرم در هر طبقه است. البته، این فقط یک عدد تقریبی است و ممکن است قفسههای مختلف، قدرت تحمل وزن متفاوتی داشته باشند. به خاطر داشته باشید که قفسههای فلزی معمولاً از قفسههای پلاستیکی قویتر هستند. تحمل وزن بالای این قفسهها به شما در چیدمان مواد غذایی در سردخانه به شکل درست، کمک میکند.
نصب و راه اندازی آسان
برای تسهیل فرآیند تغییرات و بهبود چیدمان در سردخانه، لازم است که قفسهبندیها بهصورتی طراحی شوند که نصب و راهاندازی آن ها بسیار آسان باشد. این امر به ویژه زمانی مهم است که نیاز به افزایش قفسهبندی یا تغییرات در طرح و چیدمان سردخانه وجود دارد.
قابلیت تنظیم ارتفاع
جهت بهبود انعطافپذیری و کارایی در استفاده از سردخانه، ضروری است که قفسهبندیهای آن دارای قابلیت تنظیم ارتفاع باشند. این ویژگی به کاربران امکان آن را میدهد تا ارتفاع هر طبقه را با توجه به ارتفاع و اندازه مواد غذایی مورد نیاز، تنظیم کنند. به این ترتیب، حتی در صورت نگهداری کالاهایی با ارتفاع متفاوت، کاربران میتوانند از فضای موجود در سردخانه به بهترین شکل ممکن استفاده کنند.
مقاوم در برابر سرما
با توجه به دمای پایین سردخانه، باید قفسههای به کار رفته در چیدمان مواد غذایی در سردخانه، مقاومت بالایی در برابر سرما داشته باشند. برای ساخت این قفسه ها باید از موادی استفاده شده باشد که در برابر دمای پایین، تغییر شکل نداده و استحکام آنها افت نکند.
دارای قابلیت شستشو
در فرآیند ساخت سردخانه، استفاده از قفسههایی با قابلیت شستشو و ضدعفونی از اهمیت بسیاری برخوردار است. این قفسهها به کاربران اجازه میدهند که به راحتی آنها را تمیز کرده و عفونتها و آلایندههایی که ممکن است بر روی آنها به وجود آید را از بین ببرند.
نگهداری مواد غذایی حساس به دور از فن ها
دور نگه داشتن محصولات از فنها، هنگام چیدمان مواد غذایی در سردخانه، به سه دلیل زیر بسیار مهم است:
- جلوگیری از خشک شدن مواد غذایی: فنها با گردش هوای سرد، رطوبت مواد غذایی را نیز تبخیر میکنند. این امر میتواند باعث خشک شدن مواد غذایی حساس مانند میوهها و سبزیجات شود.
- جلوگیری از یخ زدگی مواد غذایی: در نزدیکی فنها، دمای سردخانه ممکن است به طور ناگهانی افت کند و باعث یخزدگی مواد غذایی حساس شود. یخ زدگی میتواند کیفیت و طعم مواد غذایی را به طور قابل توجهی کاهش دهد.
- جلوگیری از آسیب دیدن مواد غذایی: جریان هوای سرد از فنها میتواند به مواد غذایی حساس مانند نان و کیک آسیب برساند و آنها را خراب کند.
خروج کالا ها به ترتیب
تکنیک First In- First Out (FIFO) به این معناست که اولین کالایی که وارد سردخانه میشود، باید اولین کالایی باشد که از آن خارج خواهد شد. رویکرد اولین ورودی- اولین خروجی، یکی از مهمترین تکنیک های چیدمان مواد غذایی در سردخانه محسوب میشود. این تکنیک برای حفظ کیفیت و تازگی مواد غذایی و جلوگیری از ضایعات بسیار مفید است بنابراین باید هر ماده غذایی را که پیش از همه در سردخانه قرار گرفته است را زودتر از همه خارج کرده و مصرف کنید
چیدمان مواد غذایی در سردخانه های بزرگ
با افزایش حجم مواد غذایی موجود در سردخانههای بزرگ، نیاز به جابجایی دستی این مواد توسط نیروی انسانی کاهش یافته و به جای آن، باکسهای پالت به عنوان جایگزینی مؤثر برای قفسهها مورد استفاده قرار میگیرند. این باکسهای پالت به وسیله لیفتراکها به راحتی قابل جابجایی و حمل و نقل هستند. هنگام چیدمان مواد غذایی در سردخانههای بزرگ، باید به نکات زیر توجه داشته باشید:
خالی نگه داشتن زیر اوپراتور ها
خالی نگه داشتن زیر اوپراتورها در چیدمان مواد غذایی در سردخانههای بزرگ به چند دلیل مهم است:
- جلوگیری از ضایعات احتمالی ناشی از برفک زدایی
- دسترسی آسان مسئول فنی به اوپراتور
- امکان حرکت لیفتراک یا چرخ دستی
- گردش هوای بهتر
دسترسی آسان در کنترل کیفی کالا های ذخیره شده
دسترسی آسان به مواد غذایی در سردخانههای بزرگ برای انجام کنترل کیفی، امری ضروری است. این امر به شما امکان میدهد تا به طور منظم کیفیت محصولات را بررسی کنید و از سالم و تازه بودن آنها اطمینان حاصل کنید.به این منظور میتوانید با قفسهبندی و ایجاد راهروهای مناسب در چیدمان مواد غذایی در سردخانههای بزرگ، دسترسی خود را برای کنترل کیفی محصولات، تسهیل کنید.
برای کنترل کیفیت و ماندگاری کالاهای مخزنی در سردخانه، ایجاد راهرو بین پالتها ضروری است. دو روش معمول برای ایجاد این راهروها وجود دارد:
- در روش اول که به عنوان “دسترسی کم” شناخته میشود، یک راهرو با عرض حداقل 70 سانتیمتر در وسط سالن قرار میگیرد که عمود بر راهروی ارتباطی خارج از سالن واقع شده است. همچنین یک راهرو با عرض حداقل 50 سانتیمتر در عقب سالن نیز در نظر گرفته میشود. در این روش، توجه به این نکته حائز اهمیت است که تعداد ردیفهای باکس پالت بدون راهرو نباید بیش از شش عدد باشد.
- در روش دوم به نام “دسترسی زیاد”، بین هر دو ردیف باکس پالت حداقل 50 سانتیمتر فاصله قرار میگیرد و یک راهرو با عرض حداقل 50 سانتیمتر نیز در انتهای سالن در نظر گرفته میشود. این روش معمولاً برای کالاهایی که به بازدید گسترده و مکرر نیاز دارند، به کار میرود.
به ترتیب ورود کالا ها را خارج کنید
در چیدمان مواد غذایی در سردخانههای بزرگ نیز مانند سردخانههای کوچک، باید قانون “اولین ورودی، اولین خروجی” (FIFO) را برای حفظ کیفیت و تازگی مواد غذایی رعایت کنید. به این معنا که باید کالاهایی که زودتر به سردخانه وارد شدهاند، زودتر از سایر کالاها خارج شوند تا گردش کالا بهبود یافته و کیفیت محصولات افت نکند.
فاصله های لازم برای گردش هوا
مواد غذایی را به طور متراکم و فشرده در کنار هم قرار ندهید. حداقل فاصله بین قفسهها باید 10 سانتیمتر و حداقل فاصله بین جعبهها باید 5 سانتیمتر باشد.
دسترسی راحت به نظافت سردخانه
حفظ نظافت سردخانههای بزرگ برای جلوگیری از فاسد شدن مواد غذایی و حفظ بهداشت، امری ضروری است. چیدمان مواد غذایی در سردخانه به شکل صحیح میتواند به شما در دسترسی آسانتر به سطوح مختلف سردخانه برای نظافت آنها کمک کند. به همین خاطر هنگام چینش قفسهها و محصولات حتما به فکر سهولت نظافت هم باشید و پارامترهایی از جمله فاصله دادن مناسب قفسهبندیها را رعایت کنید.
جمع بندی
چیدمان مواد غذایی در سردخانه به شکل مناسب، نه تنها به حفظ کیفیت و تازگی آنها کمک میکند، بلکه از فاسد شدن زودهنگام و ضایعات مواد غذایی نیز جلوگیری به عمل میآورد. عوامل مهمی شامل گردش مناسب هوا، توجه به محل قرارگیری مواد غذایی، استفاده از تکنیک First in- First out، ارتفاع مناسب قفسهها از زمین و سایر مواردی از این قبیل را باید در این فرایند رعایت کنید. همچنین، در صورتی که موادغذایی در سردخانههای بزرگ نگهداری شوند، نکاتی مانند فاصلههای لازم برای گردش هوا و خالی نگه داشتن زیر اوپراتورها از اهمیت بالایی برخوردار هستند. برای خرید سردخانه مواد غذایی باکیفیت و بادوام، میتوانید به وب سایت روتوپارس مراجعه فرمایید.
نکات مهم
- ایجاد راهرو بین پالتها در سردخانه برای کنترل کیفیت و ماندگاری کالاها ضروری است.
- برای حفظ کیفیت مواد غذایی، به محل قرارگیری گوشت و مواد غذایی دیگر توجه شود.
- استفاده از تکنیک First in- First out برای کنترل مدت زمان نگهداری مواد غذایی حائز اهمیت است.
- ارتفاع مناسب قفسهها از زمین برای جلوگیری از فاسد شدن مواد غذایی و بهینهسازی گردش هوا حیاتی است.
- با افزایش حجم مواد غذایی در سردخانههای بزرگ، استفاده از باکسهای پالت به عنوان جایگزینی مؤثر برای قفسهها پیشنهاد میشود.
- فاصلههای لازم برای گردش هوا و خالی نگه داشتن زیر اوپراتورها برای جلوگیری از ضایعات و بهبود دسترسی به مواد غذایی مهم است.
سوالات متداول چیدمان مواد غذایی در سردخانه ها
چرا چیدمان مواد غذایی در سردخانه اهمیت دارد؟
چیدمان صحیح مواد غذایی در سردخانه، به کیفیت و سلامت مواد غذایی، دسترسی آسان به آنها و کنترل کیفیت مواد غذایی کمک میکند.
چه عواملی بر ارتفاع مناسب قفسهها از زمین در چیدمان مواد غذایی در سردخانه تاثیر دارند؟
نوع مواد غذایی، نوع قفسه، ظرفیت سردخانه و دسترسی به مواد غذایی از عواملی هستند که بر ارتفاع مناسب قفسهها از زمین تأثیر میگذارند.
چرا خالی نگه داشتن زیر اوپراتورها در چیدمان مواد غذایی در سردخانههای بزرگ، مهم است؟
خالی نگه داشتن زیر اوپراتورها در سردخانههای بزرگ، دسترسی آسان به اوپراتور و امکان حرکت لیفتراک یا چرخ دستی را فراهم میکند.
دیدگاه کاربران درباره مطلب
دیدگاهی ثبت نشده!