زمان تعویض روغن گیربکس

اینکه آگاه باشید درست در زمان مناسب به سراغ تعویض یا تعمیر تجهیزات ماشینتان بروید؛ موجب می شود تا بسیاری از هزینه هایی که مربوط به تعمیرات ماشین و یا دیرکرد در تعویض آنها می باشد؛ را کاهش دهید. دانستن زمان تعویض روغن گیربکس از جمله این موارد است.

روغن جعبه دنده یا گیربکس چیست؟

برای آنکه قطعات متحرک داخل خودرو بتوانند به راحتی روی هم حرکت داشته باشند؛ می بایست از روغن استفاده کرد. این روغن با کاهش اصطکاک بین این دو سطح امکان حرکت روان را برای قطعات فراهم می آورد. روغن گیربکس که برای اولین بار توسط روسی ها با نام واسکازین ساخته شد؛ موجب می شود تا قطعات داخل جعبه دنده خودرو به درستی عملکرد تحرکی شان را انجام دهند.

لازم به ذکر است که واسکازین به روان سازی دیفرانسیل و جعبه فرمان ماشین هم کمک می کند. نقش گیربکس در ماشین انتقال نیرو موتور به چرخ ها و به دنبال آن چرخش و حرکت چرخ ماشین است. به همین خاطر توجه به زمان تعویض روغن گیربکس و خرید محصول با کیفیت حائز اهمیت است.

اهمیت توجه به زمان تعویض گیربکس

همه سیالاتی که در داخل خودرو به کار می روند؛ نیاز است تا در زمان مناسب تعویض شوند. اما اینکه چه زمانی اقدام به تعویض آن بکنید بسته به نوع سیال دارد. اگر زمان تعویض روغن گیربکس را بدانید و درست در زمان مناسب آن را تعویض کنید؛ می توانید شاهد عملکرد درست دنده ها باشید.

تعویض به موقع گیربکس، باعث می شود تا روان تر و بهتر کار کند. همچنین عمر مفید قطعات داخل چرخ دنده را افزایش داده و از ایجاد سر و صدا جلوگیری می کند. اگر در زمان مناسب واسکازین تعویض نشود درجه حرارت سیال افزایش یافته و موجب خرابی قطعات می شود.

مشکل درست از زمانی آغاز می شود که برخی از راننده در ابتدا هزینه زیادی برای خرید گیربکس می کنند و یک نمونه با کیفیت را خریداری می کنند. اما بعد متصور می شوند که چون این نمونه با کیفیت است نباید آن را به این زودی ها تعویض کنند. در حالی که تاریخ مصرف این روغن مشخص است و اگر در زمان مناسب تعویض نشود دیگر خاصیت خود را از دست می دهد. حتی عدم تعویض به موقع آن می توانند خسارات و آسیب به قطعات را نیز فراهم آورد.

بهترین زمان تعویض انواع روغن گیربکس

این جمله را فراموش نکنید فرقی ندارد روغن گیربکس که استفاده می کنید، ایرانی باشد یا خارجی، با کیفیت باشد یا بی کیفیت، اتوماتیک باشد یا دستی و… شما باید حتما را در زمان مناسب تعویض کنید. گیربکس دو نوع دستی و اتوماتیک ساخته می شوند که زمان تا حدودی با یکدیگر متفاوت است.

زمان تعویض روغن دستی گیربکس

در نمونه های دستی  گیربکس ممکن است مدتی بعد از استفاده دچار آلودگی شوند. اگرچه که به نظر می رسد هنوز کیفیت و حالت روغن طبیعی است اما دچار آلودگی شده است. در واقع به مرور در اثر یاتاقان یا فرسایش، ذرات فلزی میکروسکوپی در روغن گیربکس شناور می شوند که سیال را غلیظ و آلوده می کنند. این آلودگی مانع عملکرد روان سازی گیربکس می شود.

زمان تعویض روغن گیربکس دستی هر 50 تا 100 کیلومتر است. البته این در شرایط معمول است. اما اگر از خودرو بیشتر استفاده می کنید می بایست مقدار 25 هزار کیلومتر را برای تعویض روغن گیربکس مد نظر قرار دهید.

زمان تعویض روغن گیربکس اتوماتیک

در مدل اتوماتیک افزایش درجه حرارت بیشتر است به همین خاطر است که به مرور کیفیت روغن پایین می آید. در واقع اگر نمی خواهید خودرویتان را شرایطی قرار دهید که آسیب به قطعات آن قابل پیش گیری باشد؛ بهتر است زمان درست تعویض روغن گیربکس را به خاطر بسپارید. خرابی روغن با خرابی سایر تجهیزات موجود در چرخ دنده همراه می شود.

زمان تعویض روغن گیربکس اتوماتیک هر 100 تا 150 کیلومتر است. البته به طور کلی اگر زودتر از حد ممکن این کار را انجام دهید ضرری نخواهید کرد.

نشانه های تعویض گیربکس

نشانه هایی که خودرویتان به شما می دهد می تواند هر کدام معنای خاصی داشته باشند. به عنوان مثال برخی از این علائم نشانگر خرابی واسکازین هستند. بر روی بسته بندی روغن، زمان تعویض روغن گیربکس درج شده است. این زمان را به خاطر بسپارید. البته دقت داشته باشید که ممکن گاهی زودتر از آن تاریخ، روغن در اثر کلاج و ترمز های متعدد در ترافیک و… خراب شده باشد. برخی از علامت های خرابی گیربکس عبارتند از:

• در رفتن دنده در زمان جابجایی دنده ها از نشانه های خرابی گیربکس است.
• دنده به اصطلاح سفت شده و به سختی می توانید آن را تعویض کنید؛ وقت آن رسیده که گیربکس را تعویض کنید.
• در صورتی که درست پس از روشن کردن خودرو صداهای قرچ از ماشین به گوش می رسد؛ یعنی دیگر کیفیت گیربکس خوب نیست و نمی تواند به درستی نیرو موتور را به چرخ ها انتقال دهد.

تعویض روغن چرخ دنده در موتور سیکلت

به طور کلی تایم عوض کردن روغن گیربکس به نوع روغن و مسافتی که طی می شود توسط موتور بستگی دارد. شما می توانید با مطالعه اطلاعات مندرج بر روی بسته بندی روغن از زمان دقیق آن آگاهی بیابید.

معمولا هر روغن گیربکس معمولی موتور را باید هر 3 الی 4 هزار کیلومتر تعویض کرد. در خصوص موتور نیز مشابه خودرو ممکن است زمان خرابی روغن ها زودتر صورت بگیرد. سعی کنید هر سال 2 بار اقدام به تعویض روغن کنید.

روغن گیربکس های مصنوعی را هر 8 الی 12 هزار کیلومتر تعویض می شوند و می توان به مدت یکسال از آنها استفاده نمود. روغن های ترکیبی مخصوص موتور را هم می توان هر 6000-7000 کیلومتر تعویض کرد.

روغن جعبه دنده هر چند کیلومتر نیاز به تعویض دارد؟

زمان عوض کردن این روغن به دستی یا اتومات بودن ماشین تان مربوط است. مثلا در ماشین هایی که دنده دستی دارند، همه چیز به دیسک و صفحه کلاچ مربوط است. عمر مفید دیسک و کلاچ معمولا بین 65000 الی 80000 کیلومتر می باشد و شما اگر خودرویتان این میزان راه را پیمایش کرده است باید  دیسک و صفحه کلاچ را تعویض کنید و بهتر است همراه آنها روغن گیربکس را نیز تعویض نمایید. حال اگر ماشین تان گیربکس اتوماتیک دارد، شما باید در حالت عادی هر 60000 کیلومتری که با ماشین تان می روید، روغن گیربکس آن را تعویض کنید.

اگر تا 3 سال یعنی 36 ماه 60000 کیلومتر را با ماشین تان پیمایش نکردید، باز هم روغن جعبه دنده خود را تعویض کنید.چون روغن گیربکس بعد از گذشت زمان خاصیت خود را از دست داده و باید سریعا تعویض شود.

عوامل تاثیر گذار روی مدت زمان تعویض گیربکس

یکی از آموزه هایی که در آموزشگاه های رانندگی به آن توجه می شود؛ زمان تعویض روغن گیربکس است. برخی از عوامل بر روی مدت این زمان تاثیر می گذارند. از جمله موارد تاثیر گذار بر زمان تعویض روغن واسکازین می توان به موارد زیر اشاره کرد.

1. نوع دستی و اتوماتیک بودن روغن های گیربکس عمر مفید متفاوتی دارند.
2. نحوه کارکرد ماشین و استفاده زیاد و مداوم از ماشین عمر مفید روغن را کوتاه تر می کند.
3. کیفیت قطعات داخل چرخ دنده و مدل ماشین بر زمان تعویض گیربکس تاثیر گذار است. هر قدر کیفیت ماشین بالاتر باشد عمر مفید گیربکس هم بالاتر است.
4. اگر جاده و مسیری که در آن رانندگی می کنید؛ ترافیک و پر رفت و آمد باشد زمان تعویض روغن گیربکس جلو می اندازد.

سخن پایانی

روغن گیربکس از مهمترین سیالات ماشین به شمار می رود که به حرکت روان قطعات داخل چرخ دنده ها کمک می کند. آگاهی از زمان تعویض روغن گیربکس و تعویض به موقع آن از بروز آسیب به قطعات چرخ دنده ها جلوگیری می کند.

سوالات متداول درباره زمان تعویض روغن گیربکس

1. آیا تاریخ درج شده روی قوطی گیربکس برای تعویض آن درست است؟
   خیر؛ غالبا عدد درج شده روی قوطی دیرتر از زمان معمول می باشد و این تنها در شرایطی صدق می کند از خودرو در بهترین شرایط استفاده شود.
2. عدم تعویض به موقع گیربکس چه مشکلاتی را فراهم می آورد؟
   آسیب به چرخ دنده، یاتاقان ماشین، لرزش خودرو، سخت شدن فرآیند تعویض دنده، سر و صدا در هنگام روشن کردن ماشین و… از جمله عواقب دیر تعویض کردن گیربکس می باشد.
3. هر روغن گیربکس چه مدت کارایی دارد؟
   این مقدار عدد مشخصی ندارد و بسته به نوع ماشین و مسافتی که طی می کند؛ متغیر است. شرایط مثل قرار گرفتن در ترافیک و… این زمان را کوتاه تر می کند.